ಜೆಎಸ್‌ಎಲ್‌ಪಿಎಸ್
ಜಾರ್ಖಂಡ್‌ನ ಮಹಿಳಾ ಗುಂಪಿನ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ದ್ರವ್ಯಜೀವಾಮೃತ ತಯಾರಿಸಲು ತರಬೇತಿ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಇವರಲ್ಲಿ 350ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಾಸ್ಟರ್ ಟ್ರೈನರ್‌ಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಮಹಿಳೆಯರು ಗ್ರಾಮದ ಇತರ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಜಾರ್ಖಂಡಿ ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಈ ಒಳ್ಳೆಯ ಕೆಲಸವನ್ನು ಹೇಗೆ ನಾವು ನಮ್ಮ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿ ಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದು ಸ್ವಲ್ಪ ವಿಚಾರ ಮಾಡೋನ.
ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯು ರೈತರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಅದರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಬೆಲೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಜಾರ್ಖಂಡ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಇಲ್ಲಿನ ರೈತರು ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯತ್ತ ಹೊರಳುವುದು ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕಷ್ಟಕರವಲ್ಲ ಎಂದು ಕೃಷಿ ತಜ್ಞರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಡುತ್ತಾರೆ ಏಕೆಂದರೆ ಇಲ್ಲಿನ ಮಣ್ಣು ಹೆಚ್ಚು ಹಾಳಾಗಿಲ್ಲ. ಇದರ ಲಾಭ ಇಲ್ಲಿನ ರೈತರು ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದು, ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯತ್ತ ಮುಖ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಜಾರ್ಖಂಡ್ ನಲ್ಲಿ ಈಗ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿ ಬಿಟ್ಟು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಇಂತಹ ರೈತರ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ.
ಜಾರ್ಖಂಡ್‌ನ ಕೊಡೆರ್ಮಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಭೆಲ್ವತಾಂಡ್‌ನ ಅಂತಹ ಮಹಿಳಾ ರೈತ ಜಯಲಲಿತಾ ದೇವಿ, ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೃಷಿಯನ್ನು ತೊರೆದು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಅವರು ಮೊದಲು ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರ ಮತ್ತು ಕೀಟನಾಶಕಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಖರ್ಚು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಸಾಕಷ್ಟು ಹಣ, ಇಳುವರಿ ಬಂದಿಲ್ಲ. ಅದರ ನಂತರ ಅವನು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆದು ಸ್ವತಃ ದ್ರವ್ಯಜೀವಾಮೃತ ತಯಾರಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆದರು. ಅಂದಿನಿಂದ, ಅವಳು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಳು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವಳು ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರ ಮತ್ತು ಬೀಜಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುವ ಹಣವನ್ನು ಉಳಿಸುತ್ತಿದ್ದಳು ಮತ್ತು ಅವಳ ಉತ್ಪಾದನೆಯೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.
ರೈತರ ಬಳಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು
ಕೊಡೆರ್ಮಾದ ಜಯಲಲಿತಾ ದೇವಿಯಂತೆಯೇ ಜಾರ್ಖಂಡ್‌ನ ಇತರ ರೈತರೂ ಇದ್ದಾರೆ. ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಇಲಾಖೆಯೂ ಇಂತಹ ರೈತರಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದು, ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಕಡಿಮೆ ದರದಲ್ಲಿ ನೀಡುತ್ತಿರುವ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿರುವ ಸಾವಯವ ಗೊಬ್ಬರಗಳನ್ನು ಕೃಷಿಗೆ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಸಾವಯವ ಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಬೇಕಾದ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಸುಲಭವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿವೆ. ಗೋವಿನ ಸಗಣಿ, ಗೋಮೂತ್ರ, ಹೆಸರುಬೇಳೆ, ಬೆಲ್ಲ, ಮರಗಳ ಬೇರುಗಳ ಮಣ್ಣು ರೈತರೊಂದಿಗೆ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿದ್ದು, ರೈತರು ಇದರ ಸದುಪಯೋಗ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಸಾವಯವ ಗೊಬ್ಬರಗಳ ತರಬೇತಿ ನೀಡಲು 350 ಮಾಸ್ಟರ್ ಟ್ರೈನರ್‌ಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಲಾಗಿದೆ
ಇದಲ್ಲದೇ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗ್ರಾಮೀಣ ಜೀವನೋಪಾಯ ಸಂಸ್ಥೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಜೆಎಸ್‌ಎಲ್‌ಪಿಎಸ್ ಮಹಿಳಾ ಗುಂಪಿನ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ದ್ರವ್ಯಜೀವಾಮೃತ ತಯಾರಿಸಲು ತರಬೇತಿ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಇವರಲ್ಲಿ 350ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಾಸ್ಟರ್ ಟ್ರೈನರ್‌ಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಮಹಿಳೆಯರು ಗ್ರಾಮದ ಇತರ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಮೂಲಕ ಗ್ರಾಮದ ಎಲ್ಲ ಜನರು ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಕಲಿತು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಸಾವಯವ ಗೊಬ್ಬರಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಮಹಿಳೆಯರು ಗಳಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ
ಇಷ್ಟು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ದೀನದಯಾಳ್ ಅಂತ್ಯೋದಯ ಯೋಜನೆ-ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗ್ರಾಮೀಣ ಜೀವನೋಪಾಯ ಮಿಷನ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ವಿವಿಧ ಆಜೀವಿಕ ಕೃಷಿ ಸಖಿಯರು ಈ ಸಾವಯವ ಗೊಬ್ಬರಗಳಾದ ದ್ರಾವಜೀವಾಮೃತ, ಘನಜೀವಾಮೃತ, ನಿಮಾಸ್ತ್ರ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಪ್ರಯೋಜನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಗ್ರಾಮೀಣ ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದಲ್ಲದೇ ಅನೇಕ ಮಹಿಳೆಯರು ‘ದ್ರವಜೀವಾಮೃತ’ ತಯಾರಿಸಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಅದನ್ನು ಗದ್ದೆಗೆ ಮಾತ್ರ ಬಳಸುತ್ತಿಲ್ಲ, ಬೇರೆ ರೈತರಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ತಿಂಗಳಿಗೆ ರೂ.4000 ಗಳಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಜಯಲಲಿತಾ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಗದ್ದೆಗಳಲ್ಲಿ ದ್ರವಜೀವಾಮೃತವನ್ನು ಬಳಸುವುದರಿಂದ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಸಾರಜನಕ, ಕಬ್ಬಿಣ ಮತ್ತು ರಂಜಕದ ಲಭ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಸಿಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ 10 ಎಕರೆ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರು
ರಾಂಚಿಯ ಸಿಲ್ಲಿ ಬ್ಲಾಕ್‌ನ ಬಾಮ್ನಿ ಗ್ರಾಮದ ಪ್ರಭಾ ದೇವಿ ಅವರು ಸಾವಯವ ಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ತಮ್ಮ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದಲ್ಲದೆ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರಭಾದೇವಿ ಸಾವಯವ ಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ತಿಂಗಳಿಗೆ 3000-5000 ರೂ.
ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಸಾವಯವ ಗೊಬ್ಬರಗಳ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಉತ್ಪಾದನೆ ಉತ್ತಮವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಇಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಮದ 30 ಮಹಿಳೆಯರು ಸುಮಾರು 10 ಎಕರೆ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಸಾಮೂಹಿಕ ಕೃಷಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದು, ಸಾವಯವ ಗೊಬ್ಬರವನ್ನೇ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ಬಳಸುವುದರಿಂದ ಯಾವುದೇ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಪರಿಣಾಮವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇದು ದೀರ್ಘಕಾಲದವರೆಗೆ ಕೃಷಿಯ ಫಲವತ್ತತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡುತ್ತದೆ.
ಇನ್ನಷ್ಟು ಓದಿರಿ: